หากพูดถึงการสำรวจและผลิตปิโตรเลียมในประเทศไทย ชื่อที่หลายคนจะนึกถึงคือ ปตท.สผ ในฐานะบริษัทสำรวจและผลิตปิโตรเลียมของคนไทย ที่ช่วยเสริมความมั่นคงทางพลังงานให้กับประเทศ แต่น้อยคนที่จะรู้ว่ากว่าจะสำรวจและขุดเจาะจนสามารถนำปิโตรเลียมในแต่ละแหล่งขึ้นมาใช้ประโยชน์ได้นั้น เบื้องหลังต้องผ่านกระบวนการอะไรมาบ้าง ซึ่งโดยรวม ๆ แล้ว แต่ละแหล่งต้องใช้เวลานานกว่า8-10 ปี เลยทีเดียว
วันนี้ ปตท.สผ. ไม่ได้มาเล่าถึงกระบวนการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม แต่จะนำ Fun Fact ของการสำรวจและผลิตปิโตรเลียมในอ่าวไทยของเรามาฝาก
หลุมเจาะมีหลายสไตล์ เพื่อให้เข้าถึงปิโตรเลียมได้มีประสิทธิภาพที่สุด
หลายคนอาจจะไม่เคยทราบว่าปิโตรเลียมที่อยู่ลึกลงไปใต้พื้นดินในแต่ละพื้นที่จะมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับลักษณะทางธรณีวิทยา บางพื้นที่เช่นในตะวันออกกลาง แหล่งปิโตรเลียมจะมีขนาดใหญ่ลักษณะเหมือนผลแตงโมผ่าครึ่ง แต่บางที่ซึ่งรวมถึงแหล่งปิโตรเลียมในอ่าวไทยก็จะเป็นแหล่งเล็ก ๆ กระจายเหมือนผลองุ่น ซึ่งแหล่งที่มีลักษณะคล้ายผลองุ่นแบบนี้ จะต้องมีการออกแบบหลุมเจาะหลากหลายแบบ ทั้งหลุมตรง (Vertical Well) หลุมแนวนอน (Horizontal Well) และหลุมเอียง (Deviated Well) เพื่อให้สามารถเข้าถึงแหล่งปิโตรเลียมได้อย่างมีประสิทธิภาพ และนำขึ้นมาใช้ประโยชน์ให้ได้มากที่สุด
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://www.facebook.com/pttepplc/posts/4363324627053740
หลุมปิโตรเลียมที่ลึกที่สุดในอ่าวไทย เทียบเท่าความสูงของภูเขาไฟฟูจิ
นอกจากหลุมเจาะจะมีหลายแบบแล้ว ความลึกของแต่ละหลุมก็ต่างกัน ซึ่งในประเทศไทย โดยเฉลี่ยจะพบปิโตรเลียมอยู่ที่ความลึกประมาณ 1.5-3 กิโลเมตร และหลุมเจาะที่ลึกที่สุดในอ่าวไทย โดยมีขนาดความลึกกว่า 3.8 กิโลเมตร ซึ่งใกล้เคียงกับความสูงของภูเขาไฟฟูจิเลยทีเดียว
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ :https://www.facebook.com/pttepplc/posts/4414667805252755
หัวเจาะ “เพชรเทียม” แข็งแกร่ง ทนทาน เพิ่มความรวดเร็วในการเจาะ
“หัวเจาะ” (Drill bit) นับเป็นส่วนสำคัญที่ต้องมีความแข็งแกร่ง และทนทานสูงเพื่อให้สามารถเจาะปิโตรเลียมได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพที่สุด นั่นเพราะยิ่งชั้นหินอยู่ลึกก็จะยิ่งมีความแข็งและเจาะยากมากขึ้นเรื่อย ๆ หัวเจาะจึงมักจะมีส่วนประกอบของ Polycrystalline Diamond Compact (PDC) หรือที่เรียกกันว่า “เพชรเทียม” เพื่อเพิ่มความแข็งแกร่ง ทนทาน และรวดเร็วในการเจาะหลุม
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://www.facebook.com/pttepplc/videos/306741521201298/
มีแท่นปิโตรเลียม ก็ต้องมีบ้านหลังใหญ่กลางทะเล
หลังจากสำรวจพบปิโตรเลียมแล้ว จึงเข้าสู่กระบวนการออกแบบและก่อสร้างแท่นผลิตปิโตรเลียม และแท่นที่พักอาศัย (Production and Living Quarters Platform) ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญหลากหลายแขนงกว่า5,000 คน ในการออกแบบ ก่อสร้าง และเคลื่อนย้ายไปติดตั้งบริเวณที่สำรวจพบปิโตรเลียม ซึ่งขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 3-5 ปี แท่นปิโตรเลียมถูกออกแบบให้คงทนเป็นอย่างมาก และสามารถทนต่อความรุนแรงของพายุในรอบ 100 ปีที่ผ่านมาได้ เพราะแท่นผลิตนี้ก็เป็นเหมือนกับบ้านหลังใหญ่หลังหนึ่งของชาวแท่นทุกคนที่ต้องไปประจำการเพื่อปฏิบัติภารกิจสำรวจและผลิตปิโตรเลียม
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://www.facebook.com/pttepplc/videos/546844836738078/
แท่นผลิตปิโตรเลียม ใหญ่ประมาณครึ่งสนามฟุตบอล และสูงพอ ๆ กับตึก 20 ชั้น
แท่นผลิตปิโตรเลียมที่ดูเหมือนเกาะเล็ก ๆ กลางทะเล จริง ๆ แล้วแค่เฉพาะตัวแท่นผลิต (Production platform) ก็มีขนาดพื้นที่กว่า 3,700 ตารางเมตร หรือใกล้เคียงกับครึ่งสนามฟุตบอล ทั้งยังสูงพอ ๆ กับตึก 20 ชั้นเมื่อวัดจากเหนือระดับน้ำทะเลขึ้นไป และมีน้ำหนักเท่า ๆ กับรถยนต์ 12,500 คันเลยทีเดียว ใหญ่ขนาดไหน ลองดูภาพแล้วนึกตามกันได้
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://www.facebook.com/pttepplc/posts/4529547207098147
กว่าจะเริ่มผลิตปิโตรเลียมในแต่ละแหล่งได้ ต้องใช้เวลา 8-10 ปี
อย่างที่ได้เกริ่นไปช่วงต้น กระบวนการสำรวจและพัฒนา ก่อนที่จะเริ่มผลิตปิโตรเลียมในแต่ละแหล่งนั้นได้นั้น ต้องใช้เวลาถึง 8-10 ปี โดยในช่วง 5 ปีแรกจะเป็นการสำรวจ (Exploration) เพื่อหาปิโตรเลียมที่อยู่ลึกลงไปใต้พื้นดิน และหากค้นพบแล้ว ก็ต้องเข้าสู่กระบวนการพัฒนา (Development) ก่อสร้าง และติดตั้งแท่นผลิตปิโตรเลียม ซึ่งใช้เวลาอีกประมาณ 3-5 ปี ซึ่งหลังจากเริ่มผลิตไปสักระยะหนึ่ง ปิโตรเลียมในแหล่งนั้น ๆ ก็จะค่อย ๆ หมดลง ดังนั้น กระบวนการสำรวจและผลิตปิโตรเลียมจึงต้องทำอย่างต่อเนื่อง
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://www.facebook.com/pttepplc/posts/4569700116416189
กิจกรรมยามว่างกลางทะเล สไตล์ชาวแท่น
การสำรวจและผลิตปิโตรเลียมนั้น ชาวแท่นจะต้องเดินทางไปประจำการที่แท่นปิโตรเลียมเพื่อปฏิบัติภารกิจครั้งละ 21 วัน แล้วกลับขึ้นฝั่งอีก 21 วัน ก่อนที่จะกลับไปอยู่บนแท่นผลิตอีกครั้งในรอบถัดไป แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าชาวแท่นจะต้องทำงานกันตลอด 24 ชม. บนแท่นจึงต้องมีสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อให้ทุกคนได้ผ่อนคลายยามว่างหลังเลิกงาน ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย เล่นฟุตบอล ตะกร้อ เล่นดนตรี ดูโทรทัศน์
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://www.facebook.com/pttepplc/posts/4628485877204279
Fun Fact ลึก ๆ แต่ไม่ลับที่กล่าวมานี้ เป็นเพียงส่วนหนึ่งของโลกการสำรวจและผลิตปิโตรเลียม หากสนใจข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการสำรวจและผลิตปิโตรเลียมแต่ละขั้นตอน สามารถ คลิกติดตามไปดูเรื่องราวน่ารู้เพิ่มเติมได้ใน https://www.thairath.co.th/spotlight/petroleumexploration/ หรือกดติดตามเพจ ปตท.สผ. ได้ที่ https://www.facebook.com/pttepplc
