(1 เมษายน 2567) นายวัน อยู่บำรุง ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานเปิดงานรณรงค์ “สงกรานต์สุขใจ ส้วมสาธารณะไทย สะอาด ปลอดภัย ได้มาตรฐาน พร้อมด้วย นาวาโทประทีป วิจิตรโท ผู้อำนวยการท่าอากาศยานดอนเมือง แพทย์หญิงอัจฉรา นิธิอภิญญาสกุล อธิบดีกรมอนามัย นายอาชวิน อยู่บำรุง Happy Toilet Ambassador คนใหม่ และผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข ผู้บริหารท่าอากาศยานดอนเมือง ร่วมงาน ณ ท่าอากาศยานดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
นายวัน อยู่บำรุง ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุข
มีนโยบายขับเคลื่อนเศรษฐกิจสุขภาพ เพื่อสร้างความมั่งคั่งให้กับประเทศ โดยเฉพาะความปลอดภัยด้านสุขอนามัยของนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างประเทศ ที่จะหลั่งไหลเข้ามาเที่ยวเป็นจำนวนมากในช่วงเทศกาลสงกรานต์ การพัฒนาส้วมสาธารณะเป็นสิ่งหนึ่งที่กระทรวงสาธารณสุขดำเนินการมาอย่างต่อเนื่อง
ในอดีตได้มีการผลักดันให้ทุกครัวเรือนมีส้วมใช้ ซึ่งขณะนี้ มีจำนวนร้อยละ 99.8 และมุ่งมั่นเดินหน้าให้ประชากรทุกคนจะสามารถเข้าถึงการสุขาภิบาลที่ถูกสุขลักษณะและเพียงพอ ยุติการขับถ่ายในที่โล่ง โดยให้ความใส่ใจเป็นพิเศษกับสิทธิของสตรี เด็ก และผู้ด้อยโอกาสในการเข้าถึงการสุขาภิบาล เพื่อให้ประเทศไทยบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน ภายในปี 2573
“สำหรับเดือนเมษายนของทุกปี เป็นช่วงเทศกาลสงกรานต์ประเพณีไทยที่โด่งดังไปทั่วโลก จะมีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติ เดินทางท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก รวมทั้งเป็นช่วงที่มีวันหยุดยาว ประชาชนมีการเดินทางเพื่อกลับภูมิลำเนา ทำให้สถานีขนส่งสาธารณะมีการรวมตัวของประชาชนเพื่อใช้บริการในการเดินทาง และส้วมสาธารณะมีการใช้งานร่วมกันมากกว่าในเวลาปกติ ซึ่งการเตรียมความพร้อมในการพัฒนาส้วมสาธารณะให้ได้มาตรฐาน มีความสะอาด เพียงพอ และปลอดภัย จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการรองรับการใช้บริการที่มากขึ้น เพื่อให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวมีส้วมที่ถูกสุขลักษณะและเพียงพอต่อการใช้งาน รวมถึงการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชน มีพฤติกรรมการใช้ส้วมที่ถูกต้องเพื่อสุขอนามัยของผู้ใช้งานส้วมสาธารณะ และลดความเสี่ยงต่อการแพร่กระจายของเชื้อโรค ตลอดจนเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจด้านการท่องเที่ยวและสร้างภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศ ซึ่งในปี 2567 นี้ กระทรวงสาธารณสุข ได้แต่งตั้ง นายอาชวิน อยู่บำรุง เป็น Happy Toilet Ambassador เพื่อเป็นตัวแทนในการสื่อสารให้ประชาชน และผู้ประกอบการร่วมพัฒนาส้วมของประเทศไทย ให้มีความสะอาด ปลอดภัย ได้มาตรฐาน” ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าว
ทางด้าน แพทย์หญิงอัจฉรา นิธิอภิญญาสกุล อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ที่ผ่านมา กระทรวงสาธารณสุขให้ความสำคัญเรื่องการขับถ่ายอย่างถูกสุขลักษณะ เพื่อสุขอนามัยที่ดี และป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อโรค โดยเน้นให้ทุกครัวเรือนในประเทศไทยมีส้วมใช้อย่างถูกสุขลักษณะ รวมถึงครัวเรือนที่ที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล พื้นที่ยากลำบาก หรือพื้นที่ริมน้ำด้วย แต่ปัจจุบันประชาชนส่วนใหญ่ใช้ชีวิตนอกบ้าน เดินทางไปท่องเที่ยวยังสถานที่ต่าง ๆ จึงต้องพัฒนาส้วมสาธารณะให้สะอาด ปลอดภัย ปลอดโรค เพื่อภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศ ทั้งนี้ การพัฒนาส้วมของประเทศไทยดำเนินการภายใต้ 3 มิติ 1) ส้วมครัวเรือน กระทรวงสาธารณสุขได้พัฒนาเทคโนโลยีส้วมใช้น้ำน้อยสำหรับครัวเรือนในพื้นที่ห่างไกลและพื้นที่ยากลำบาก รวมทั้งพัฒนาวิชาการและเทคโนโลยีสำหรับบำบัดสิ่งปฏิกูลในพื้นที่ริมน้ำ 2) ส้วมสาธารณะ จากบริบทในยุคปัจจุบันที่ประชาชนใช้ชีวิตนอกบ้าน และมีการเดินทางไปในสถานที่ต่างๆ มากขึ้น ส้วมสาธารณะจึงเป็นความจำเป็นต่อประชาชน
การพัฒนาและจัดให้มีส้วมสาธารณะที่ได้มาตรฐานความสะอาด (Health) เพียงพอ (Accessibility) และปลอดภัย (Safety) หรือเรียกว่ามาตรฐานส้วม HAS เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในสถานที่สาธารณะทุกประเภทและพื้นที่ท่องเที่ยว ถือเป็นความสำคัญ รวมทั้งเป็นการสนับสนุนเศรษฐกิจด้านการท่องเที่ยวไทย จากการสร้างความมั่นใจเรื่องสุขอนามัยให้แก่นักท่องเที่ยวด้วย และ 3) การจัดการสิ่งปฏิกูลซึ่งสิ่งปฏิกูลจากส้วม ต้องสูบและนำไปกำจัดอย่างถูกต้อง ไม่ให้เกิดการลักลอบทิ้ง กลายเป็นแหล่งแพร่กระจายเชื้อโรค จากข้อมูลองค์การอนามัยโลก ประเทศไทยมีการจัดการสิ่งปฏิกูลอย่างปลอดภัยเพียงร้อยละ 26 ซึ่งอยู่อันดับที่ 6 ในกลุ่มประเทศ SEARO และต้องมีการพัฒนาการจัดการสิ่งปฏิกูลให้เป็นไปตามกฎหมายไม่มีการลักลอบทิ้ง ซึ่งเป็นประเด็นท้าทายระดับโลก
“ปัจจุบันกรมอนามัยได้พัฒนาโปรแกรมประเมินรับรองส้วมสาธารณะไทย เพื่ออำนวยความสะดวกให้หน่วยงานหรือสถานประกอบการเจ้าของส้วมสาธารณะสามารถศึกษาและประเมินตนเองโดยง่าย และปรับปรุงพัฒนาส้วมสาธารณะผ่านเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนด จากนั้นจะมีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขเข้าตรวจสอบและอนุมัติใบประกาศเพื่อรับรองความถูกต้องอีกครั้ง เพื่อให้กรมอนามัยกำกับติดตามการพัฒนาส้วมสาธารณะไทยให้ผ่านเกณฑ์มาตรฐานได้อย่างครอบคลุมทั่วประเทศ สร้างความมั่นใจให้กับประชาชน ในส้วมสาธารณะทั้ง 12 ประเภท ได้แก่ แหล่งท่องเที่ยว สถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง ร้านจำหน่ายอาหาร ตลาดสด สถานศึกษา โรงพยาบาล สถานที่ราชการ สถานีขนส่งทุกประเภท สวนสาธารณะ ศาสนสถาน ส้วมสาธารณะริมทาง และห้างสรรพสินค้า สามารถเข้าประเมินได้ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป ที่ https://publictoilet.anamai.moph.go.th/”อธิบดีกรมอนามัย กล่าว
ด้าน นายอาชวิน อยู่บำรุง Happy Toilet Ambassador กล่าวว่า เนื่องในเทศกาลสงกรานต์
ขอเชิญชวนผู้ประกอบการ เจ้าของส้วมสาธารณะ ช่วยกันดูแลให้ส้วมสาธารณะมีความสะอาด ปลอดภัย ได้มาตรฐาน HAS เพื่อให้ประชาชนมั่นใจในการใช้ส้วมสาธารณะ และขอให้ผู้ใช้บริการส้วมสาธารณะสร้างพฤติกรรมการใช้ส้วมที่ถูกต้อง โดยการปฏิบัติ ดังนี้ 1) เช็ดทำความสะอาดฝารองนั่งก่อนนั่ง และต้องไม่ขึ้นไปเหยียบฝารองนั่ง เพราะอาจเกิดอุบัติเหตุพลัดตกลงมาได้ 2) ไม่ทิ้งวัสดุทุกประเภทลงในโถส้วม เพราะจะทำให้ส้วมเกิดการอุดตัน 3) เมื่อใช้งานห้องส้วมเสร็จเรียบร้อย ให้ปิดฝาโถส้วมก่อนกดชักโครกทุกครั้ง เพื่อป้องกันการฟุ้งกระจายของเชื้อโรค และเมื่อกดชักโครกเสร็จแล้ว ให้ท่านเปิดฝาโถส้วม เพื่อให้พร้อมสำหรับผู้ใช้งานคนต่อไป และ 4) หลังใช้ห้องส้วมให้ล้างมือด้วยสบู่และน้ำทุกครั้ง โดยล้างมือ 7 ขั้นตอน อย่างน้อย 20 วินาที” นายอาชวิน กล่าว
