ศิลปะรัตนกำเนิด คือ ศิลปะแห่งความหมาย โดยได้น้อมนำหลักธรรมคำสั่งสอนลงไปในงานศิลปะในแต่ละชุดหรือแต่ละชิ้นเป็นเชิงสัญลักษณ์ เพื่อให้ผู้ได้พบเห็นนำไปใช้ในการดำรงชีวิต จากทุกข์มากให้เหลือทุกข์น้อยและท้ายที่สุดก็ให้มีความสุขตลอดไปในการดำรงชีวิต
นิทรรศการศิลปะรัตนกำเนิด เป็นศิลปะที่เกิดในยุคสมัยรัตนโกสินทร์ ซึ่งได้รับโอกาสจัดแสดงผลงาน ณ หอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ โดยได้นำผลงานมาจัดนิทรรศการรวมกว่า 100 ชิ้น อาทิ เช่น เสาศรัทธาอันหยั่งลงมั่น ซึ่งแสดงถึงความศรัทธาต่อองค์สัมมาสัมพุทธเจ้า ภาพวาดและงานประติมากรรมถ่ายทอดเรื่องราวของการเกิด ความรักและความกตัญญู และได้นำพระสูตรอีก 31 คำสอนที่ถูกถ่ายทอดลงในชิ้นงานประติมากรรม ชื่อว่า “เสาศรัทธา อันหยั่งลงมั่น” ทั้งนี้ยังมีกิจกรรมการสร้างเหรียญกำเนิดของผู้เข้าร่วมชมนิทรรศการ ได้เป็นของที่ระลึกกลับไปศึกษาและค้นหาความหมายที่ซ่อนอยู่ในเหรียญ
แกนหลักของการนาเสนองานศิลปะ 4 ชุดหลัก
ชุดที่ 1 การเกิด
ชุดที่ 2 คู่รัก
ชุดที่ 3 กตัญญู
ชุดที่ 4 Master Piece
ประติมากรรม ชื่อว่า “เสาศรัทธา อันหยั่งลงมั่น” นำพระสูตรอีก 31 คำสอนที่ถูกถ่ายทอดลงในชิ้นงาน
ตัวอย่างเช่น อริยสัจ 4 สิ่งแรกที่มนุษย์ควรเรียนรู้เป็นหลักคำสอนของพระโคตมพุทธเจ้า ประกอบด้วย: ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค
มรรค 8 ดับกรรม แนวทางปฏิบัติเพื่อดับทุกข์ มีองค์ประกอบ 8 ประการ ได้แก่ สัมมาทิฏฐิ, สัมมาสังกัปปะ, สัมมาวาจา, สัมมากัมมันตะ, สัมมาอาชีวะ, สัมมาวายามะ, สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ
ตัวอย่างผลงาน
สัญลักษณ์รูปเต่าตาบอดกับแอกไม้ไผ่
การได้เกิดเป็นมนุษย์นั้นยากมาก เปรียบเสมือนเต่าตาบอดที่โผล่ขึ้นมาครั้งหนึ่งในร้อยปี และพยายามสอดคอเข้าไปในรูเดียวของแอกไม้ที่ลอยอยู่ในน้ำ นี่เป็นไปได้ยากมาก เช่นเดียวกับการได้เกิดเป็นมนุษย์ การเกิดขึ้นของพระพุทธเจ้า และการเผยแพร่ธรรมวินัย ตอนนี้ เราได้เกิดเป็นมนุษย์ พระพุทธเจ้าได้เกิดขึ้นแล้ว และธรรมวินัยก็ได้เผยแพร่ไปทั่วโลก ดังนั้น เราควรเพียรพยายามเพื่อรู้ถึงทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ ความดับทุกข์ และหนทางสู่ความดับทุกข์
เศษดินปลายเล็บ
พระพุทธเจ้าเปรียบเทียบฝุ่นนิดเดียวบนปลายเล็บกับดินทั้งหมดในโลก เพื่อแสดงให้เห็นว่า สัตว์ที่เกิดเป็นมนุษย์อีกครั้งมีน้อยมากเหมือนฝุ่น ส่วนสัตว์ที่เกิดในภพอื่นมีมากเหมือนดินในโลก เนื่องจากสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจทั้งสี่ ทำให้สัตว์ที่กลับมาเกิดเป็นมนุษย์หรือเทวดาน้อย ส่วนสัตว์ที่ไปเกิดในนรก สัตว์เดรัจฉาน หรือเปรตมีมากกว่าเป็นอย่างมาก
“กระผมมีความยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ทุกๆท่านมาร่วมเปิดงานศิลปะรัตนกำเนิด จะขอเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับการสร้างสรรค์งานชดศรัทธาอันหยั่งลงมั่น คำสอนจากพระโอษฐ์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเริ่มต้นสร้างสรรค์ผลงานสิบกว่าปีที่ผ่านมา ผมได้รู้จักกับคุณเล็กและได้มาปรึกษาหารือเกี่ยวกับการทำงานว่าจะทำอย่างไรที่จะนำคำสอนของพระพุทธเจ้ามาถ่ายทอดให้เป็นผลงานศิลปะเพื่อสื่อความหมายออกมาเป็นงานจิตรกรรมและประติมากรรม เริ่มจากการสื่อความหมายลงบนผลงานที่สำคัญใเรื่องของความศรัทธา อริยสัจ 4 มรรค 8 ควรจะมีการดำเนินชีวิตตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอย่างไรชีวิตจึงจะพบกับความสุขที่แท้จริง และได้ร้อยเรียงคำสอนหลายๆพระสูตรมาใช้ในงานศิลปะทั้ง 2 มิต และ 3 มิติ ในรูปแบบของ 2 มิต จะวาดโดยนำเรื่องราวเนื้อหามาประยุกต์ทำเป็นงานจิตรกรรมไทยแบบร่วมสมัย ประกอบด้วยคำสอน 1 เรื่อง ต่อจิตรกรรม 1 ภาพส่วนงานประติมากรรม เสาศรัทธาอันหยั่งลงมั่น ได้นำคำสอนมาร้อนเรียงตั้งแต่เกิดเป็นมนุษย์นั้นยาก โดยได้นำคำสอนอาทิเช่น อริยสัจ 4 มรรค 8 บุรุษถือหม้อน้ำมัน เศษดินปลายเล็บ และเต่าตาบอด ฯลฯ โดยรูปแบบจะคล้ายคลึงรูปทรงเจดีย์ ตามคติความเชื่อในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับเรื่องราวของจักรวาลจัดเรียงจากล่างขึ้นบน จุดสูงที่สุดคือมรรค 8 เพราะเป็นสิ่งที่สำคัญที่คนเราควรนำมาใช้ในการดำเนินชีวิต อาจจะกล่าวได้ว่าการทำงานศิลปะชุดนี้นอกจากจะท้าทายความคิดความสามารถและการนำเสนอเพื่อถ่ายทอดคำสอนให้ออกมาเป็นงานศิลปะทั้งยังเป็นผลงานศิลปะแห่งยุคสมัย” คมกริช สวัสดิรมย์ กล่าว
“คณะเราในนาม “รัตนกำเนิด” มีความชื่นชอบในงานศิลปะจึงสร้างสรรค์ผลงานศิลปะรัตนกำเนิดขึ้นมาเป็นศิลปะแห่งความหมายในแนวทางพุทธศาสนา และต้องการให้พุทธศาสนิกชน ได้ศึกษาสัญลักษณ์ที่สื่อถึงความหมายของศิลปะรัตนกำเนิด เมื่อได้ศึกษาทำความเข้าใจแล้วเพียรปฏิบัติผู้นั้นจะเจริญในทางโลกและทางธรรมตามเหตุปัจจัยนั้นๆ หากแต่ศิลปะนั้นไม่ใช่คำสั่งสอน แต่สัจจะที่แท้จริงของพระศาสดาคือ พระพุทธองค์ทรงตรัสรู้ ความจริงของธรรมชาติและทรงบัญญัติไว้ว่าธรรมและวินัยจะเป็นตัวแทนของศาสดาโดยการล่วงไปแห่งเรา สาธุฯ ..” เล็ก กำเนิด กล่าว
